भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले युरोपेली र दक्षिणपूर्वी एसियाली देशका नेताहरूसँग द्विपक्षीय सम्बन्धको समीक्षा गरेका छन्।
जापानको हिरोसिमामा भएको जी–७ बैठकको छेउमा युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्की र भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले आमनेसामने भेट गरेका छन् । रुसले फेब्रुअरी २४, २०२२ मा युक्रेनमा आक्रमण गरेपछि दुई राष्ट्र प्रमुखहरू आमनेसामने भएको यो पहिलो पटक हो। यसअघि मोदीले युक्रेन युद्धको बीचमा एससीओ शिखर सम्मेलनमा रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनसँग भेटवार्ता गरेका थिए ।
त्यतिबेला प्रधानमन्त्री मोदीले भने, ‘यो युग युद्धको होइन । त्यसपछि पुटिनले पनि यसलाई स्वीकार गरे। पछि २०२२ मा इन्डोनेसियामा भएको जि – २० को संयुक्त वक्तव्यमा मोदीको यो मन्त्रमा २० देशहरू सहमत भए। यसैबीच, भारत यस वर्ष जि – २० को अध्यक्ष छ। यसैबीच जी७ शिखर सम्मेलनमा मोदीलाई विशेष अतिथिका रूपमा निम्तो दिइएको छ । जेलेन्स्की विशेष अतिथिको रुपमा जापान गएका थिए ।
यसैबीच, जेलेन्स्की बाहेक प्रधानमन्त्री मोदीले आज अन्य देशका प्रमुखहरूसँग भेटवार्ता गरेका छन्। मोदीले आज जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदासँग ५० मिनेटको भेटवार्ता गरेका छन् । सेमिकन्डक्टर, टेक्नोलोजी, डिजिटल पूर्वाधारका विषयमा दुई प्रदेशका नेताबीच छलफल भएको थियो ।
उनले संयुक्त राष्ट्र संघका महासचिव, युरोपेली संघका राष्ट्रपति, इन्डोनेसियाका राष्ट्रपति, जर्मनीका चान्सलर, दक्षिण कोरियाका राष्ट्रपति, भियतनामका प्रधानमन्त्रीसँग पनि भेट गरे । यसका साथै मोदीले जापानका धेरै प्रतिष्ठित व्यक्तित्वहरुसँग पनि भेट गरेका थिए ।
क्वाड बैठक हिरोसिमामा हुन सक्ने बताइएको छ । क्वाड बैठक अस्ट्रेलियामा हुने तय भएको थियो । तर, देशको आर्थिक संकटका कारण अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले आफ्नो अष्ट्रेलिया भ्रमण रद्द गरेका छन् । यस्तो अवस्थामा भारत, अमेरिका, जापान र अष्ट्रेलियाका राज्य नेताहरू जापानमा हुने जी७ बैठकको छेउमा क्वाड बैठकमा बस्न सक्छन्।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले हिरोशिमामा फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोनसँग द्विपक्षीय भेटवार्ता गरेका छन्। दुई देशका राष्ट्राध्यक्षबीच विभिन्न द्विपक्षीय विषयमा छलफल भएको थियो । भारतको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता अरिन्दम बागचीले भने, ‘प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोनसँग द्विपक्षीय भेटवार्ता गरेका छन् । दुई नेताहरूले बास्टिल डेको लागि प्रधानमन्त्रीको आगामी फ्रान्स भ्रमणको बारेमा छलफल गरे र भारत-फ्रान्स रणनीतिक साझेदारीको प्रगतिको समीक्षा गरे।
परराष्ट्र मन्त्रालयले पनि उनीहरुबीच व्यापार सहयोग लगायतका विविध विषयमा छलफल भएको जनाएको छ । आर्थिक क्षेत्र; नागरिक उड्डयन; नवीकरणीय; संस्कृति; रक्षा क्षेत्रमा सह-उत्पादन र निर्माण; नागरिक आणविक सहयोग। तिनीहरू नयाँ डोमेनहरूमा साझेदारी विस्तार गर्न सहमत भए।
यसका साथै प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले गणतन्त्र कोरियाका राष्ट्रपति युन सुक योलसँग द्विपक्षीय भेटवार्ता गर्दैछन् । शनिबार बिहान दुई देशका राष्ट्रप्रमुखबीच द्विपक्षीय भेटवार्ता भएको हो । भारतको प्रधानमन्त्री कार्यालयले भनेको छ, ‘प्रधानमन्त्री मोदी र कोरिया गणतन्त्रका राष्ट्रपति युन सुक येओलसँग फलदायी भेटवार्ता भएको छ । भारत र गणतन्त्र कोरिया न्यानो मित्रता र गहिरो जरा भएको सांस्कृतिक सम्बन्ध साझा गर्दछ। यो छलफल प्रमुख विकास क्षेत्रहरूमा मित्रतालाई बलियो बनाउने उपायहरूमा केन्द्रित छ।”
विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता अरिन्दम बागचीले भने, “दुई नेताहरूले यस वर्ष भारत र गणतन्त्र कोरियाले कूटनीतिक सम्बन्धको ५० वर्ष मनाउँदै गर्दा द्विपक्षीय सम्बन्धलाई थप सुदृढ पार्ने आफ्नो प्रतिबद्धता दोहोर्याए। नेताहरूले व्यापार र लगानी, उच्च प्रविधि, आईटी हार्डवेयर उत्पादन, रक्षा, अर्धचालक र संस्कृतिमा सहयोग सुदृढ गर्न सहमत भए। भारतको जि – २० अध्यक्षता र गणतन्त्र कोरियाको इन्डो-प्यासिफिक रणनीतिमा पनि छलफल भएको थियो।
