माल्दिभ्सलाई भारतले हिन्द महासागर क्षेत्रमा महत्वपूर्ण रणनीतिक साझेदारको रूपमा लिन्छ।
रक्षा मन्त्री राजनाथ सिंहले मे १-३, २०२३ मा माल्दिभ्सको भ्रमण गर्नेछन् जसलाई भारतको रक्षा मन्त्रालयले “दुई देशहरू बीचको मित्रताको बलियो बन्धन निर्माण गर्नको लागि महत्त्वपूर्ण ल्यान्डमार्क” भनेर वर्णन गरेको छ।
भ्रमणका क्रममा रक्षामन्त्री सिंहले माल्दिभ्सका आफ्ना समकक्षी मारिया अहमद दिदी र विदेशमन्त्री अब्दुल्ला शाहिदसँग द्विपक्षीय वार्ता गर्नेछन्। उनले माल्दिभ्सका राष्ट्रपति इब्राहिम मोहम्मद सोलिहसँग पनि भेट गर्नेछन् ।
“विचार-विमर्शका क्रममा दुई देशबीचको रक्षा सम्बन्धको सम्पूर्ण पाटोको समीक्षा गरिनेछ,” रक्षा मन्त्रालयले आइतवार (अप्रिल ३०, २०२३) भन्यो।
यस क्षेत्रका मित्र राष्ट्रहरू र साझेदारहरूको क्षमता निर्माणमा भारतको प्रतिबद्धता अनुरूप, रक्षा मन्त्री सिंहले माल्दिभ्स राष्ट्रिय रक्षा बललाई एउटा फास्ट पेट्रोल भेसल जहाज र ल्यान्डिङ क्राफ्ट उपहार दिनेछन्, मन्त्रालयले थप्यो। माल्दिभ्समा रहँदा उनले देशमा जारी परियोजना स्थलहरूको भ्रमण गर्नुका साथै भारतीय प्रवासीहरूसँग अन्तरक्रिया पनि गर्नेछन्।
भ्रमणको महत्वको व्याख्या गर्दै रक्षा मन्त्रालयले भन्यो कि भारत र माल्दिभ्सले समुद्री सुरक्षा, आतंकवाद, कट्टरपन्थी, डकैती, तस्करी, संगठित अपराध र प्राकृतिक प्रकोप लगायत “साझा चुनौतिहरूलाई प्रभावकारी रूपमा सम्बोधन गर्न” नजिकबाट काम गरिरहेका छन्। भारतको सागर (क्षेत्रमा सबैका लागि सुरक्षा र विकास) को दृष्टिकोण र यसको ‘छिमेकी पहिलो’ नीति र माल्दिभ्सको ‘भारत पहिलो’ नीतिले हिन्द महासागर क्षेत्रमा संयुक्त रूपमा क्षमताहरू विकास गर्न सँगै काम गर्न खोजेको छ, मन्त्रालयले थपे। ।
भारतले माल्दिभ्सलाई हिन्द महासागर क्षेत्रमा एक महत्वपूर्ण रणनीतिक साझेदारको रूपमा हेर्छ। यो देश भारत र श्रीलंकासँगै कोलम्बो सुरक्षा सम्मेलनको संस्थापक सदस्य हो। कोलम्बो सुरक्षा सम्मेलन हिन्द महासागर क्षेत्रको लागि त्रिपक्षीय सुरक्षा सहयोग ढाँचाको रूपमा २०११ मा स्थापना भएको थियो। मार्च २०२२ मा माले, माल्दिभ्समा भएको ५औं कोलम्बो सुरक्षा सम्मेलनमा मरिसस फोरमको चौथो सदस्य बनेको थियो।
रक्षा मन्त्री सिंहको भ्रमण दुई राष्ट्रले मार्च १९, २०२३ मा मालेमा चौथो रक्षा सहयोग संवाद (डीसीडी) आयोजना गरेको एक महिनापछि आएको हो।
भारतीय रक्षा सचिव गिरिधर अरमाने र माल्दिभ्सको राष्ट्रिय रक्षा बलका प्रमुख मेजर जनरल अब्दुल्ला शमालको सहअध्यक्षतामा भएको बैठकमा दुवै पक्षले द्विपक्षीय रक्षा सहयोग गतिविधिको समीक्षा गरेका थिए।
“वार्ताले विद्यमान द्विपक्षीय अभ्यासलाई समेटेको छ, यी अभ्यासहरूको जटिलता बढाउन दुवै देश सहमत भएका छन्,” भारतको रक्षा मन्त्रालयले भन्यो। रक्षा सहयोग संवाद दुई पक्षहरू बीचको अन्तरक्रियाको सबैभन्दा संस्थागत रूप हो जब यो तिनीहरूको सैन्य बलहरूमा आउँछ।
यसअघि, डिसेम्बर २०, २०२२ मा, भारत र माल्दिभ्सले नयाँ दिल्लीमा भएको छैठौं संयुक्त कर्मचारी वार्ता (जेएसटी) मा आफ्ना सशस्त्र सेनाहरूबीच नयाँ पहल र बलियो संलग्नताबारे छलफल गरेका थिए।
