चन्द्रयान-३ चन्द्रमाको लागि स्थानीय समय अनुसार दिउँसो २:३५ मा सतीश धवन स्पेस सेन्टरको प्रक्षेपण प्याडबाट प्रक्षेपण गरिएको थियो।
चन्द्रयान-३ लाई भारतको श्रीहरिकोटास्थित सतीश धवन स्पेस सेन्टरको प्रक्षेपण प्याडबाट स्थानीय समय अनुसार शुक्रबार दिउँसो २ः३५ बजे प्रक्षेपण गरिएको थियो । यस चन्द्रयानमार्फत भारत विश्वको चौथो देशका रूपमा चन्द्रमामा अवतरण गर्न लागेको हो । यसअघि अमेरिका, सोभियत संघ र चिनियाँ अन्तरिक्ष यानहरू चन्द्रमामा सुरक्षित अवतरण गरिसकेका छन् ।
यो मिसन सफल भएमा अमेरिका, रुस र चीनपछि भारत विश्वको चौथो देश हुनेछ, जसको अन्तरिक्ष यान चन्द्रमामा अवतरण गर्नेछ । चन्द्रयान–३ को ल्यान्डरको नाम ‘विक्रम’ र रोभरको नाम ‘प्रज्ञान’ राखिएको छ । भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संगठनका वैज्ञानिकहरूले यो अबको ४० दिन अगस्ट २३ वा २४ मा चन्द्रमामा अवतरण गर्ने अपेक्षा गरेका छन्। चन्द्रयान–३ चन्द्रमाको सतहमा १२० डिग्रीको कोणमा अवतरण हुनेछ । चन्द्रयान-३ को ठाडो वेग २ मिटर प्रति सेकेन्ड भन्दा कम हुनेछ।
र यदि यो मिसन सफल भयो भने, भारत चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुव नजिक रोबोट अवतरण गर्न सक्षम हुने विश्वको पहिलो देश हुनेछ। मानिसहरूलाई अझै पनि चन्द्रमाको त्यो भाग थाहा छैन। एलवीएम- ३ रकेट इसरोको चन्द्रयानको केन्द्रमा छ। जसले अन्तरिक्ष यानलाई शक्ति दिनेछ र यसलाई पृथ्वीको कक्षबाट बाहिर धकेल्नेछ। एलवीएम- ३ एक तीन-चरण प्रक्षेपण वाहन हो।
यसअघि यो एलवीएम- ३ धेरै कृत्रिम उपग्रह र चन्द्र मिसनहरूमा प्रयोग गरिएको थियो। यसलाई भारतीय रकेटीको ‘बाहुबली’ भनिन्छ। यसमा ठोस इन्धनको दुई तह र तरल इन्धनको एक तह हुन्छ। ठोस ईन्धन १२७ सेकेन्डको लागि जल्छ। तरल ईन्धन प्रक्षेपणको १०८ सेकेन्ड भित्र जल्न थाल्छ। जसले रकेटलाई २०३ सेकेन्डसम्म चलाउँछ।
यो अन्तरिक्ष यान ओर्बिटर, ल्यान्डर र रोभर गरी तीन भाग मिलेर बनेको छ। यो भारतको तेस्रो चन्द्रविजन हो। भारतले यसअघि चन्द्रमामा पुग्नका लागि दुईवटा मिसन प्रक्षेपण गरिसकेको छ । ३ हजार ९०० केजी तौल भएको चन्द्रयान–३ को लागत ६ अर्ब १ करोड रुपैयाँ (७५ लाख डलर) रहेको छ । चन्द्रयान-३ को ल्यान्डर इसरोका संस्थापकको नामबाट विक्रम राखिएको छ, जसको तौल करिब १५०० किलोग्राम छ। त्यो विक्रमले २६ किलोको रोभर वा रोबोट प्रज्ञान बोक्ने छ ।
